Sàng Lọc Ung Thư Tuyến Tiền Liệt

Sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt là một quy trình quan trọng giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm, trước khi các triệu chứng xuất hiện. Việc này không chỉ giúp tăng hiệu quả điều trị mà còn ngăn ngừa sự lan rộng của ung thư. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các phương pháp sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt phổ biến, lợi ích và rủi ro của việc sàng lọc, cùng những lời khuyên hữu ích từ các chuyên gia y tế.

1. Sàng Lọc Là Gì?

Sàng lọc là tìm kiếm ung thư trước khi một người có bất kỳ triệu chứng nào. Điều này có thể giúp tìm ra ung thư ở giai đoạn đầu. Khi mô bất thường hoặc ung thư được phát hiện sớm, việc điều trị có thể dễ dàng hơn. Khi các triệu chứng xuất hiện, ung thư có thể đã bắt đầu lan rộng.

Các nhà khoa học đang cố gắng hiểu rõ hơn những người nào có nhiều khả năng mắc một số loại ung thư nhất định. Họ cũng nghiên cứu những việc chúng ta làm và những thứ xung quanh chúng ta để xem liệu chúng có gây ung thư hay không. Thông tin này giúp các bác sĩ khuyến nghị ai nên được sàng lọc ung thư, nên sử dụng xét nghiệm sàng lọc nào và tần suất thực hiện các xét nghiệm đó.

Điều quan trọng cần nhớ là bác sĩ không nhất thiết nghĩ rằng bạn bị ung thư nếu họ đề nghị xét nghiệm sàng lọc. Các xét nghiệm sàng lọc được thực hiện khi bạn không có triệu chứng ung thư. Các xét nghiệm sàng lọc có thể được lặp lại một cách thường xuyên.

Nếu kết quả xét nghiệm sàng lọc là bất thường, bạn có thể cần phải thực hiện thêm các xét nghiệm khác để tìm hiểu xem mình có bị ung thư hay không. Chúng được gọi là xét nghiệm chẩn đoán.

2. Thông Tin Chung Về Ung Thư Tuyến Tiền Liệt

2.1. Những Điểm Chính

• Ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh trong đó các tế bào ác tính (ung thư) hình thành trong các mô của tuyến tiền liệt.
• Ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư không phải da phổ biến nhất ở nam giới tại Hoa Kỳ.
• Các yếu tố khác nhau làm tăng hoặc giảm nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt.

Ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh trong đó các tế bào ác tính (ung thư) hình thành trong các mô của tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt là một tuyến trong hệ thống sinh sản nam giới, nằm ngay dưới bàng quang (cơ quan thu thập và làm rỗng nước tiểu) và phía trước trực tràng (phần dưới của ruột). Nó có kích thước bằng quả óc chó và bao quanh một phần niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang). Tuyến tiền liệt sản xuất chất lỏng tạo thành một phần của tinh dịch.

Khi đàn ông già đi, tuyến tiền liệt có thể to hơn. Tuyến tiền liệt lớn hơn có thể chặn dòng nước tiểu từ bàng quang và gây ra các vấn đề về chức năng tình dục. Tình trạng này được gọi là tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (BPH) và mặc dù đây không phải là ung thư nhưng có thể cần phải phẫu thuật để khắc phục. Các triệu chứng của tăng sản tuyến tiền liệt lành tính hoặc các vấn đề khác ở tuyến tiền liệt có thể tương tự như các triệu chứng của ung thư tuyến tiền liệt.

2.2. Thống Kê

Ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư không phải da phổ biến nhất ở nam giới tại Hoa Kỳ. Ung thư tuyến tiền liệt được tìm thấy chủ yếu ở nam giới lớn tuổi. Tại Hoa Kỳ, cứ 8 nam giới thì có khoảng 1 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Hầu hết đàn ông được chẩn đoán mắc bệnh này không chết vì nó. Ung thư tuyến tiền liệt gây ra nhiều ca tử vong ở nam giới hơn bất kỳ bệnh ung thư nào khác ngoại trừ ung thư phổi.

Ung thư tuyến tiền liệt xảy ra thường xuyên hơn ở nam giới người Mỹ gốc Phi so với nam giới da trắng. Đàn ông Mỹ gốc Phi mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt có nhiều khả năng tử vong vì căn bệnh này hơn đàn ông da trắng mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.

2.3. Các Yếu Tố Nguy Cơ và Yếu Tố Bảo Vệ

Các yếu tố khác nhau làm tăng hoặc giảm nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt. Bất cứ điều gì làm tăng nguy cơ mắc bệnh của một người đều được gọi là yếu tố nguy cơ. Bất cứ điều gì làm giảm nguy cơ mắc bệnh đều được gọi là yếu tố bảo vệ.

Để biết thông tin về các yếu tố nguy cơ và yếu tố bảo vệ ung thư tuyến tiền liệt, hãy xem Phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt.

3. Sàng Lọc Ung Thư Tuyến Tiền Liệt

3.1. Những Điểm Chính

• Các xét nghiệm được sử dụng để sàng lọc các loại ung thư khác nhau khi một người không có triệu chứng.
• Không có xét nghiệm sàng lọc tiêu chuẩn hoặc định kỳ cho bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
• Khám trực tràng kỹ thuật số
• Xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt
• Xét nghiệm RNA gen ung thư tuyến tiền liệt 3 (PCA3) có thể được sử dụng cho một số bệnh nhân.
• Các xét nghiệm sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt đang được nghiên cứu trong các thử nghiệm lâm sàng.

Các xét nghiệm được sử dụng để sàng lọc các loại ung thư khác nhau khi một người không có triệu chứng. Các nhà khoa học nghiên cứu các xét nghiệm sàng lọc để tìm ra những xét nghiệm có ít tác hại nhất và có nhiều lợi ích nhất. Các thử nghiệm sàng lọc ung thư cũng nhằm mục đích cho thấy liệu việc phát hiện sớm (phát hiện ung thư trước khi nó gây ra các triệu chứng) có giúp một người sống lâu hơn hay giảm nguy cơ tử vong vì căn bệnh này hay không. Đối với một số loại ung thư, cơ hội phục hồi sẽ cao hơn nếu bệnh được phát hiện và điều trị ở giai đoạn đầu.

3.2. Không Có Xét Nghiệm Sàng Lọc Tiêu Chuẩn

Mặc dù không có xét nghiệm sàng lọc tiêu chuẩn hoặc định kỳ đối với ung thư tuyến tiền liệt, nhưng các xét nghiệm sau đây đang được sử dụng hoặc nghiên cứu để sàng lọc ung thư:

3.2.1. Khám Trực Tràng Kỹ Thuật Số

Khám trực tràng kỹ thuật số (DRE) là một cuộc kiểm tra trực tràng. Bác sĩ hoặc y tá đưa một ngón tay đeo găng, được bôi trơn vào phần dưới của trực tràng để sờ tuyến tiền liệt xem có khối u hay bất cứ điều gì khác có vẻ bất thường hay không.

3.2.2. Xét Nghiệm Kháng Nguyên Đặc Hiệu Tuyến Tiền Liệt

Xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) là xét nghiệm đo mức PSA trong máu. PSA là một chất được tạo ra chủ yếu bởi tuyến tiền liệt và có thể được tìm thấy với số lượng ngày càng tăng trong máu của những người đàn ông bị ung thư tuyến tiền liệt. Mức độ PSA cũng có thể cao ở những nam giới bị nhiễm trùng hoặc viêm tuyến tiền liệt hoặc tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (BPH; tuyến tiền liệt phì đại nhưng không phải ung thư).

Xét nghiệm PSA hoặc DRE có thể phát hiện ung thư tuyến tiền liệt ở giai đoạn đầu, nhưng vẫn chưa rõ liệu việc phát hiện và điều trị sớm có làm giảm nguy cơ tử vong do ung thư tuyến tiền liệt hay không. Các nghiên cứu đang được thực hiện để tìm cách làm cho xét nghiệm PSA chính xác hơn để phát hiện ung thư sớm.

3.2.3. Xét Nghiệm RNA Gen Ung Thư Tuyến Tiền Liệt 3 (PCA3)

Nếu một người đàn ông có mức PSA cao và sinh thiết tuyến tiền liệt không cho thấy ung thư và mức PSA vẫn cao sau khi sinh thiết, xét nghiệm RNA gen ung thư tuyến tiền liệt 3 (PCA3) có thể được thực hiện. Xét nghiệm này đo lượng RNA PCA3 trong nước tiểu sau DRE. Nếu mức RNA PCA3 cao hơn bình thường, sinh thiết khác có thể giúp chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt.

3.3. Các Thử Nghiệm Lâm Sàng

Các xét nghiệm sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt đang được nghiên cứu trong các thử nghiệm lâm sàng. Thông tin về các thử nghiệm lâm sàng được NCI hỗ trợ có thể được tìm thấy trên trang web tìm kiếm thử nghiệm lâm sàng của NCI. Bạn có thể tìm thấy các thử nghiệm lâm sàng được hỗ trợ bởi các tổ chức khác trên trang web ClinicTrials.gov.

4. Rủi Ro Sàng Lọc Ung Thư Tuyến Tiền Liệt

4.1. Những Điểm Chính

• Xét nghiệm sàng lọc có rủi ro.
• Những rủi ro của sàng lọc tuyến tiền liệt bao gồm:
  • Việc phát hiện ung thư tuyến tiền liệt có thể không cải thiện sức khỏe hoặc giúp một người đàn ông sống lâu hơn.
  • Các xét nghiệm tiếp theo, chẳng hạn như sinh thiết, có thể được thực hiện để chẩn đoán ung thư.
  • Kết quả xét nghiệm âm tính giả có thể xảy ra.
  • Kết quả xét nghiệm dương tính giả có thể xảy ra.

4.2. Xét Nghiệm Sàng Lọc Có Rủi Ro

Quyết định về xét nghiệm sàng lọc có thể khó khăn. Không phải tất cả các xét nghiệm sàng lọc đều hữu ích và hầu hết đều có rủi ro. Trước khi thực hiện bất kỳ xét nghiệm sàng lọc nào, bạn có thể muốn thảo luận về xét nghiệm với bác sĩ. Điều quan trọng là phải biết những rủi ro của xét nghiệm và liệu nó có được chứng minh là làm giảm nguy cơ tử vong do ung thư hay không.

4.3. Rủi Ro Của Sàng Lọc Tuyến Tiền Liệt

4.3.1. Việc Phát Hiện Ung Thư Tuyến Tiền Liệt Có Thể Không Cải Thiện Sức Khỏe Hoặc Giúp Một Người Đàn Ông Sống Lâu Hơn

Việc sàng lọc có thể không cải thiện sức khỏe của bạn hoặc giúp bạn sống lâu hơn nếu bạn bị ung thư đã lan ra khu vực bên ngoài tuyến tiền liệt hoặc đến những nơi khác trong cơ thể.

Một số bệnh ung thư không bao giờ gây ra triệu chứng hoặc đe dọa tính mạng, nhưng nếu được phát hiện bằng xét nghiệm sàng lọc, bệnh ung thư có thể được điều trị. Việc phát hiện những bệnh ung thư này được gọi là chẩn đoán quá mức. Người ta không biết liệu việc điều trị những bệnh ung thư này có giúp bạn sống lâu hơn so với việc không điều trị hay không.

Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt, chẳng hạn như phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt triệt để và xạ trị, có thể gây ra tác dụng phụ lâu dài ở nhiều nam giới. Tác dụng phụ thường gặp nhất là rối loạn cương dương và tiểu không tự chủ.

Một số nghiên cứu về bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt mới được chẩn đoán cho thấy những bệnh nhân này có nguy cơ tử vong cao hơn do bệnh tim mạch (tim và mạch máu) hoặc tự tử. Nguy cơ cao nhất trong những tuần hoặc tháng đầu tiên sau khi chẩn đoán.

4.3.2. Các Xét Nghiệm Tiếp Theo, Chẳng Hạn Như Sinh Thiết, Có Thể Được Thực Hiện Để Chẩn Đoán Ung Thư

Nếu xét nghiệm PSA cao hơn bình thường, có thể thực hiện sinh thiết tuyến tiền liệt. Các biến chứng do sinh thiết tuyến tiền liệt có thể bao gồm sốt, đau, có máu trong nước tiểu hoặc tinh dịch và nhiễm trùng đường tiết niệu. Ngay cả khi sinh thiết cho thấy bệnh nhân không bị ung thư tuyến tiền liệt, anh ta có thể lo lắng nhiều hơn về việc phát triển ung thư tuyến tiền liệt trong tương lai.

Sinh thiết dưới hướng dẫn của chụp cộng hưởng từ (MRI) đang được nghiên cứu trong chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt, thay thế hoặc bổ sung cho sinh thiết tuyến tiền liệt tiêu chuẩn bằng kim.

4.3.3. Kết Quả Xét Nghiệm Âm Tính Giả Có Thể Xảy Ra

Kết quả xét nghiệm sàng lọc có thể cho kết quả bình thường ngay cả khi có ung thư tuyến tiền liệt. Một người đàn ông nhận được kết quả xét nghiệm âm tính giả (kết quả cho thấy không có bệnh ung thư trong khi thực tế là có) có thể trì hoãn việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay cả khi anh ta có các triệu chứng.

4.3.4. Kết Quả Xét Nghiệm Dương Tính Giả Có Thể Xảy Ra

Kết quả xét nghiệm sàng lọc có thể có vẻ bất thường ngay cả khi không có bệnh ung thư. Kết quả xét nghiệm dương tính giả (kết quả cho thấy có bệnh ung thư trong khi thực tế không có) có thể gây lo lắng và thường được thực hiện nhiều xét nghiệm khác (chẳng hạn như sinh thiết) cũng có rủi ro.

Nguồn tham khảo : National Institutes of Health 

Tham gia kênh Youtube , Facebook , Tiktok của chúng tôi để biết thêm nhiều kiến thức hữu ích.

Để hiểu rõ hơn, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc nhận tư vấn trực tiếp TẠI ĐÂY.